Swiss Re, sigorta sektöründe gelecekte etkili olması beklenen yeni ve değişen riskleri mercek altına alan SONAR 2025 raporunu yayımladı. SONAR (Systematic Observation of Notions Associated with Risk) çalışması, niceliksel olarak ölçülmesi güç ancak toplumsal, ekonomik ve sektörel etkileri yüksek olabilecek risklere erken dönemde dikkat çekmeyi amaçlıyor.
Rapor, hem sigortacılar hem de iş dünyası için stratejik bir “erken uyarı sistemi” işlevi görüyor. 2025 edisyonu; kapsamlı gelecek taramaları, kurum içi analizler ve bilim insanları, müşteriler ile sektör paydaşlarından alınan görüşler sonucu belirlenen 8 yeni risk ile 5 yeni maruziyet alanına odaklanıyor.
Yapısal Riskler: Sigorta Ekosisteminin Temellerini Sarsan Gelişmeler
1. Tüketici Güveninde Erozyon
Rapor, sigorta şirketleri dahil olmak üzere finansal kurumlara duyulan güvenin ciddi şekilde azaldığını ortaya koyuyor.
AB’de tüketicilerin yalnızca %50’si sigortacıların doğal afet hasarlarını ödeyeceğine inanıyor.
Güven eksikliği, poliçe yenileme ve yeni sigorta alım oranlarını düşürüyor, müşteri sadakatini zayıflatıyor.
Swiss Re’ye göre bu durum, sigortacılıkta itibar yönetimini kritik bir öncelik haline getiriyor.
2. Sosyal Enflasyon
Hasar maliyetlerini ekonomik faktörlerden bağımsız olarak artıran sosyal enflasyon, özellikle ABD’de sorumluluk sigortalarını zorluyor.
2020’den bu yana 10 milyon dolar üzeri “nükleer” mahkeme kararlarının sayısı 4 katına çıktı.
Ortalama tazminat 51 milyon dolara yükseldi.
Avrupa’da dava süreçlerine erişimin kolaylaşmasıyla bu riskin küreselleşmesi bekleniyor.
3. Aşırı Ölüm Oranları
COVID-19 sonrası yüksek seyreden ölüm oranlarının ABD ve İngiltere’de en az 2027’ye, hatta 2033’e kadar devam etmesi öngörülüyor.
Nedenler arasında kalp damar hastalıkları, aşırı doz, silahlı saldırılar, intiharlar ve trafik kazaları öne çıkıyor.
Hayat & Sağlık sigortalarında rezerv planlaması ve tazminat maliyetleri üzerinde baskı yaratıyor.
4. Yaşlanan Nüfus
Düşen doğum oranları ve artan yaşam süresi, hem hayat sigortası ürünlerinin hem de sağlık hizmetlerinin talep dengesini değiştiriyor.
2050’de ABD’de 65 yaş üstü bireyler toplam sağlık harcamalarının %50’sini oluşturacak.
Uzun ömür riski, emeklilik planlamaları ve sağlık sigortalarında yeni ürün fırsatları yaratıyor.
5. Dijital Teknoloji ve Yapay Zekâ Riskleri
2023–2024 arasında yapay zekâ arıza ve olay sayısı %60’ın üzerinde arttı.
Üretken yapay zekâ, deepfake ve gelişmiş siber dolandırıcılık yöntemlerine karşı sigorta sektörü henüz başlangıç aşamasında ürün geliştiriyor.
Sorumluluk sigortalarında yeni dava dalgaları bekleniyor.
Yükselen Riskler: Sigorta Portföylerini Zorlayacak Üç Büyük Başlık
1. Aşırı Sıcaklar
Küresel ısınma ile birlikte aşırı sıcak hava dalgalarının sıklığı ve şiddeti artıyor.
Varlık (Property): Elektrik kesintileri, orman yangınları, altyapı hasarları tazminat taleplerini yükseltiyor.
Hayat & Sağlık: Isıya bağlı hastalıklar ve ölümler, sağlık sigortası maliyetlerini artırıyor.
Sorumluluk: İşverenler gerekli önlemleri almazsa hukuki davalarla karşı karşıya kalabilir.
2. Mantar Kaynaklı Kayıplar
Artan sıcaklıklar ve aşırı pestisit kullanımı, hem yapı hasarlarını hem de sağlık risklerini artırıyor.
Küf istilaları, konut ve ticari mülklerde sigorta taleplerini yükseltebilir.
Tarımsal ürünlerde verim kaybı, tarım sigortalarında yüksek hasar ödemelerine yol açabilir.
1990’lar ABD’sindeki “toksik küf krizi” örneği, bu riskin sigortacılıkta köklü poliçe değişikliklerine neden olabileceğini gösteriyor.
3. Plastikler: Dava Dalgası Riski
Mikro ve nanoplastiklerin sağlık üzerindeki olumsuz etkilerine ilişkin bilimsel kanıtlar artıyor.
Plastik üreticileri ve atık yönetim şirketleri, çevresel ve ürün sorumluluğu davalarıyla karşılaşabilir.
Yeşil aklama (greenwashing) ve yanıltıcı etiketleme iddiaları gündemde.
Yeni Maruziyet Alanları: Ufukta Görünen Ancak Hızla Yaklaşan Tehditler
Deepfake Dolandırıcılığı: Hasar doğrulama süreçlerinde sahte deliller, sigorta suistimallerini kolaylaştırıyor.
Sağlıkta Yeni Teknolojiler: Yapay zekâ ve elektronik sağlık kayıtları, hem erken teşhis fırsatı hem de veri güvenliği riski getiriyor.
Ultra İşlenmiş Gıdalar: Obezite, diyabet ve kanserle ilişkisi nedeniyle gıda sektöründe dava riskini artırıyor.
İş Gücü Açıkları: Yaşlanan nüfus ve otomasyon, operasyonel hatalar ile mesleki sorumluluk risklerini büyütüyor.
Drone Teknolojisi: Hasar tespitinde avantaj sağlarken, mahremiyet ihlalleri ve güvenlik riskleri yaratabiliyor.
Swiss Re’nin Stratejik Mesajı
Rapora göre, bu risklerin erken tespiti ve yönetimi, sigorta şirketleri için hem rekabet avantajı hem de finansal sürdürülebilirlik anlamına geliyor. Proaktif risk yönetimi, ürün çeşitlendirmesi ve inovatif teminat yapıları, önümüzdeki on yılın sigortacılık gündemini şekillendirecek.
