Çin menşeli BYD’nin ro‑ro gemisi BYD CHANGZHOU, Kocaeli Derince Safiport Limanı’na ulaştı. Gemi Çin’in Ningbo Limanı’ndan yola çıkmış ve 39 günde Türkiye'ye ulaşmıştı. 7.000 araç kapasiteli bu devasa gemi büyük bir hayranlık uyandırsa da yaşanan bazı kazalar kafalarda soru işareti bırakıyor.
Son kaza 3 Haziran 2025'te yaşandı. Morning Midas adlı araba taşıyıcı gemi, Alaska açıklarında elektrikli araçların bulunduğu güvertede çıkan yangın nedeniyle acil tahliye yaşadı. Yangın, Adak Adası’nın yaklaşık 300 mil güneybatısında patlak verdi.
ABD Sahil Güvenliği’ne göre 600 fit uzunluğundaki Pure Car and Truck Carrier (PCTC) tipi Morning Midas gemisi, 65’i tamamen elektrikli, 681’i ise hibrit olmak üzere toplam 3.159 araç taşıyordu. Gemide ayrıca yaklaşık 350 metrik ton gaz yakıtı ve 1.530 metrik ton düşük kükürtlü yakıt yağı bulunduğu tahmin ediliyor.
Mürettebat Tahliye Edildi, Salvage Operasyonu Başlatıldı
22 kişilik mürettebat, can filikalarıyla gemiyi terk etti. “Cosco Hellas” gemisi tarafından kurtarıldılar. Yangının kontrol altına alınması için Zodiac Maritime, Resolve Marine şirketiyle anlaştı. İlk müdahale tugları 9 Haziran’da bölgeye ulaşacak.
Yangına Ne Sebep Oldu? Elektrikli Araç Bataryaları Şüpheli
Uzmanlar, yangının lityum iyon bataryalardan kaynaklandığını değerlendiriyor. EV bataryalarının aşırı ısınma ve zincirleme reaksiyonlarla alevlenmesi, klasik CO₂ sistemlerinin etkisiz kalmasına neden oldu. Bu tür yangınlarda, tek bir EV için bile 10.000 galona kadar su gerekebiliyor.
Tuzlu Su ve Lityum Bataryalar: Gizli Yangın Riski
Tuzlu su, elektrik iletkenliği bakımından tatlı sudan bile daha tehlikelidir. Bir lityum iyon batarya tuzlu suya maruz kaldığında, pil hücrelerinde kısa devre oluşur. Bu durum, termal kaçak adı verilen zincirleme bir kimyasal reaksiyona yol açabilir. Termal kaçak sırasında pil hızla ısınır ve sonunda alev alabilir.
Üstelik bu risk yalnızca ilk temasta sınırlı değildir. Pil tamamen boşalmış olsa dahi, tuzlu su ile temas sonrası iç yapıda biriken mineraller, günler sonra bile bataryanın tutuşmasına neden olabilir. Deniz kazalarında yangının gecikmeli şekilde başlamasının arkasındaki başlıca nedenlerden biri de budur.
Sigorta Sektöründen Kritik Uyarılar
Allianz Commercial’dan Capt. Rahul Khanna, denizcilikte EV bataryalarının "yeni nesil risk başlığı" haline geldiğini söyledi. Sigorta şirketleri, EV taşımacılığı için daha özel teminatlar ve yangın önlemleri gerektiğini vurguluyor.
Uluslararası Düzenleyiciler Harekete Geçiyor
Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO), elektrikli araç taşıyan gemilerde güvenlik standartlarını güncellemeye hazırlanıyor. Gündemde şu başlıklar var:
Özel yangın söndürme ekipmanları
Pil izolasyonu
Araç yerleşim düzenlemeleri
Geliştirilmiş havalandırma sistemleri
Benzer Olaylar Artıyor: FelIcIty Ace ve Freemantle HIghway Vakaları Hatırlatıyor
Morning Midas yangını, daha önce yaşanan Felicity Ace (2022) ve Freemantle Highway (2023) yangınlarını hatırlattı. Son 10 yılda ro-ro tipi araç taşıyıcı gemilerde 13 büyük yangın rapor edildi. Hepsinde ortak nokta: EV bataryalarının neden olduğu yüksek riskli durumlar.
Japon nakliye firması Mitsui O.S.K., 2022 yılında Felicity Ace adlı araç taşıyıcı gemide çıkan yangının ardından, gemide bulunan lüks araçların üreticisi Volkswagen ve ilgili sigorta şirketlerine dava açtı. Yangının, gemideki bir Porsche’nin lityum iyon pilinin kısa devre yaparak alev almasıyla başladığı belirtildi. Felicity Ace'in taşıdığıç çoğunluğu elektrikli ve lüks olan 4.000 aracın denize gömülmesi, deniz taşımacılığında batarya kaynaklı yangın risklerinin ciddiyetini bir kez daha gözler önüne sermişti.
Taşımacılıkta Yeni Güvenlik Standardına Gidiliyor
Morning Midas vakası, denizcilikte EV yangınlarına karşı yeni stratejiler belirlenmesini kaçınılmaz kılıyor. Lojistikten sigortaya, tüm sektör paydaşları yeni risk haritaları üzerinde çalışıyor. IMO ve global sigortacılar, “sigortalanabilirlik” kavramının yeniden tanımlanması gerektiğini belirtiyor.
