Garanti BBVA Emeklilik Genel Müdürü Gökhan Koca, tamamlayıcı emeklilik sistemine (TES) ilişkin çarpıcı beklentileri paylaştı. Koca, sistemin devreye girmesiyle iki yıl içinde 20 milyon katılımcı ve yaklaşık 2 trilyon TL fon büyüklüğüne ulaşılabileceğini açıkladı. TES’in, Türkiye’nin emeklilik mimarisinde oyunun kurallarını değiştirecek ikinci basamak olduğunu vurguladı.
TRT Radyo 1’de yayımlanan Poliçe programında İclal Aydıngöz'ün sorularını yanıtlayan Gökhan Koca, tamamlayıcı emeklilik sisteminin, mevcut otomatik katılım sisteminin (OKS) evrilmiş ve güçlendirilmiş hâli olarak konumlandığını belirterek, TES’in hem daha geniş bir kitleyi kapsayacağını hem de sistemde kalış sürelerini kalıcı biçimde uzatacağını söyledi.
OKS’nin bugüne kadar önemli bir işlev gördüğünü hatırlatan Koca, şu kritik veriyi paylaştı:
“OKS sayesinde sisteme girenlerin yüzde 83’ü bireysel emeklilikle ilk kez tanıştı. Ancak sistemde kalış oranı yüzde 30’lar seviyesinde kaldı.”
TES ile birlikte bu tablonun kökten değişeceğini belirten Koca, sistemin zorunlu yapısı sayesinde hem kalıcılığı artıracağını hem de uzun vadeli tasarruf hacmini hızla büyüteceğini vurguladı.
2 yılda 20 milyon katılımcı, 2 trilyon TL fon öngörüsü
Türkiye Sigorta Birliği’nin yaptığı ön çalışmalara da değinen Koca, TES’in hayata geçmesiyle ortaya çıkabilecek ölçeği şöyle özetledi:
Katılımcı sayısı: 2 yıl içinde 20 milyon kişi
Fon büyüklüğü: Yaklaşık 2 trilyon TL
Etkisi: Sermaye piyasalarına güçlü ve kalıcı yerli kaynak girişi
Bu büyüklüğün Türkiye için sadece bir finansal genişleme değil, aynı zamanda sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliği açısından da stratejik bir eşik anlamına geldiğini belirtti.
BES’te Fon büyüklüğü 2 trilyon TL’yi aştı
TES hazırlıkları sürerken, mevcut bireysel emeklilik sistemi de tarihi bir büyüklüğe ulaştı, fon büyüklüğü 2 trilyonu aştı. Koca, 2025’in BES açısından “rekor yıl” olduğunu belirterek şu verileri paylaştı:
“Enflasyon %29, BES fonlarının ortalama getirisi %47, yıllık reel getiri yaklaşık %18, yıl sonunda beklenen yeni katılımcı, yaklaşık 600 bin kişi.”
Bu tabloyla birlikte BES’in, yalnızca bir emeklilik sistemi değil; enflasyon karşısında güçlü bir tasarruf ve yatırım platformuna dönüştüğü vurgulandı.
PROGRAMIN TAMAMINI DİNLEMEK İÇİN FOTOĞRAFA TIKLAYIN
Devlet katkısı yüzde 30: Sistemi büyüten ana kaldıraç
Koca, BES’in en güçlü cazibe unsurlarından birinin yüzde 30’luk devlet katkısı olduğunu belirterek, bunun uluslararası örneklerle kıyaslandığında son derece önemli bir teşvik mekanizması olduğunu ifade etti.
2022 yılında devlet katkısının %25’ten %30’a yükseltilmesinin, yeni katılımcı girişlerinde adeta sıçrama yarattığını belirten Koca:
“Devlet katkısındaki 5 puanlık artışla yeni katılımcı sayısı 200 binlerden 700–800 binlere çıktı” dedi.
18 yaş altı BES’te büyük patlama
TES ana gündem olurken, sistemin en hızlı büyüyen alanlarından biri de 18 yaş altı BES oldu. Gökhan Koca’nın verdiği rakamlar, bu alandaki dönüşümün boyutunu net biçimde ortaya koyuyor:
Toplam 18 yaş altı katılımcı: 1,6 milyon çocuk
Sektör genelinde yeni girişlerin oranı: %35–36
Yani sisteme giren her üç kişiden biri çocuk
Koca, bu tabloyu hem geleceğe yatırım hem de emeklilik şirketleri için tarihsel bir sorumluluk olarak değerlendirdi. Çocuklar adına yapılan birikimlerin, uzun vadede eğitim ve yaşam güvencesine dönüşeceğini vurguladı.
Kısmi çekiş ve temlik BES’e esneklik kazandırdı
Son dönemde yürürlüğe giren kısmi çekiş ve temlik düzenlemeleri, BES’in finansal mimarisini daha esnek hâle getirdi.
Koca’ya göre katılımcılar artık sadece ihtiyaç duydukları kadarını çekip, kalan fonu sistemde tutabiliyor.
BES birikimleri teminat gösterilerek kredi kullanılabiliyor.
Bu esneklik, sisteme girerken en çok sorulan “Paraya erken ihtiyaç olursa ne olacak?” sorusunu büyük ölçüde ortadan kaldırıyor.
Bu düzenlemelerin, hem güven algısını güçlendirdiğini hem de sisteme girişleri kolaylaştırdığını vurguladı.
Altın fonlarında %81 getiri
2025 yılında küresel jeopolitik belirsizliklerin zirve yapmasının, yatırımcı davranışlarını doğrudan etkilediğini belirten Koca, BES içinde altın fonlarının rekor performans sergilediğini açıkladı:
Altın fonu getirisi: %81
BES genel ortalaması: %47–48
Enflasyonun yaklaşık 2 katı reel kazanç
Yatırımcıların belirsizlik dönemlerinde güvenli liman arayışının doğal sonucu olarak altına yöneldiğini, BES fonlarında da bu eğilimin net şekilde görüldüğünü söyledi.
“Doğru zaman aramayın, düzenli katkı kazandırır”
Katılımcıların sık yaptığı hatalara da değinen Koca, zamanlama takıntısından uzak durulması gerektiğini vurgulayarak şu mesajı verdi:
“Doğru zaman diye bir şey aramayın. Girebildiğiniz her an doğru zamandır. Asıl önemli olan sistemde kalış süresi ve düzenli katkı disiplinidir.”
Bu nedenle çocuklara BES’in en doğru finansal adımlardan biri olduğunu belirten Koca, küçük tutarlarla bile uzun vadede ciddi bir birikim oluşabileceğini söyledi.
