Türkiye’nin tek özel endüstriyel itfaiye kuruluşu Falckon’un CEO’su Anıl Yamaner, sanayi tesislerinde artan yangın risklerine karşı “önleyici itfaiyecilik” yaklaşımını anlattı.
Yamaner’e göre endüstriyel yangınlar yalnızca fiziksel zarara değil, maddi, itibari ve tedarik zinciri kayıplarına da yol açıyor. “Riskin en büyüğü, farkında olmadığımız risktir” diyen Yamaner, bu nedenle işletmelerin güvenlik yatırımlarını sadece bir gider kalemi değil, sigorta maliyetlerini düşüren stratejik bir unsur olarak görmesi gerektiğini vurguladı.
Küresel tablo: her 7 dakikada bir YANGIN çıkıyor
ABD Ulusal Yangından Korunma Birliği (NFPA) verilerine göre her yıl ortalama 38 bin endüstriyel yangın meydana geliyor; bu da her 7 dakikada bir yangın vakası anlamına geliyor.
Yamaner, “Bu yangınların %95’i önlenebilir sebeplerden çıkıyor. Elektrik arızaları, bakım eksikliği ya da prosedür ihlali gibi hatalar zincirleme sonuçlar doğuruyor” diyor.
İngiltere’de ticari mülk yangınları nedeniyle yıllık 230 milyon sterlin, Avrupa genelinde 5 milyar avro, Türkiye’de ise yaklaşık 250 milyon avro kayıp yaşanıyor.
Türkiye’de endüstriyel yangınların maliyeti 7,7 milyar TL
TMMOB Kimya Mühendisleri Odası verilerine göre Türkiye’de yılda ortalama 500 endüstriyel yangın yaşanıyor.
2024 yılı, son yedi yılın en yüksek seviyesi oldu: 720 olay raporlandı. Yangınların %49’u Marmara, %25’i Ege Bölgesi’nde meydana geldi.
Yamaner, “Türkiye’deki endüstriyel yangınların yıllık doğrudan maliyeti 7,7 milyar TL, sigorta teminatları bunun yalnızca 4,9 milyarını karşılıyor; gerçek ekonomik kayıp 19 milyar TL’yi aşıyor” diyor.
Falckon’un önleyici modeli: Yangını değil, riski yönetmek
2009’da kurulan Falckon, 7/24 görev yapan 450 profesyonel itfaiyeciyle yüksek riskli üretim tesislerinde hizmet veriyor.
“Biz yangınla savaşan bir ekip değiliz; yangınsız üretim kültürü oluşturuyoruz” diyen Yamaner, öncelikli hedeflerinin yangın çıkmadan riskleri bertaraf etmek olduğunu belirtiyor.
Falckon’un geliştirdiği “Falckon Fire Commander (FFC)” yazılımı, makine öğrenmesiyle ekipmanların bakım geçmişini izliyor, olası risk haritalarını çıkarıyor. 2025’te JOIFF – Uluslararası Endüstriyel Acil Durum Hizmetleri Örgütü tarafından örnek sistem olarak gösterildi.
Sigortada prim avantajı: “Yaklaşık %10 düşüş gördük”
Falckon CEO’su, profesyonel yangın güvenliği sistemlerinin sigorta maliyetlerine doğrudan yansıdığını da açıkladı:
“Profesyonel endüstriyel itfaiye ekibi bulunan tesislerde sigorta firmalarının primlerini %9 oranında düşürdüğünü gördük. Bu, poliçe pazarlığında somut avantaj sağlıyor.”
Büyük brokerler, risk danışmanları ve sigortacılar, tesiste profesyonel ekip bulunmasını teminat açısından pozitif unsur olarak değerlendiriyor. Böylece işletmeler yalnızca güvenlik değil, finansal avantaj da elde ediyor.
Türkiye’de yapılamayan sigorta İngiltere’den alındı
Yamaner, sektördeki en çarpıcı eksikliklerden birinin itfaiyeciler için mesleki mesuliyet sigortası olduğunu belirtti:
“İtfaiyeciler için mesleki mesuliyet sigortasını Türkiye’de yapmıyorlar. Bu poliçeyi İngiltere’den almak zorunda kaldık. Bizim işimiz kusursuz sorumluluk taşıyor; itfaiyeci görevini doğru yapmazsa zararın bedelini biz öderiz.”
Yamaner’e göre bu durum, Türkiye’de itfaiyeciliğin meslek olarak tanınmamasından ve eğitim standartlarının eksikliğinden kaynaklanıyor. “43 üniversitede itfaiyecilik bölümü var ama mesleki yeterlilik tanımı yok” diyor.
EN AĞIR SONUÇ Tedarik zinciriNİN KOPMASI
Endüstriyel yangınların en ağır sonuçlarından biri, üretimin durması ve tedarik zincirinin kopması. Resilinc 2025 raporuna göre, fabrika yangınları son altı yıldır küresel tedarik zincirinde bir numaralı kesinti nedeni. En çok etkilenen sektörler kimya, sağlık, yüksek teknoloji ve otomotiv.
Yasal boşluklar ve “lüks” algısı
Yamaner’e göre Türkiye’de özel endüstriyel itfaiye ekibi bulundurmak yasal zorunluluk değil, bu nedenle birçok tesis tarafından hâlâ “lüks” olarak görülüyor.
“Avrupa’da üretim izni almadan önce itfaiye kadrosu ve ekipman standardı denetlenir. Bizde ise Çevre Bakanlığı ‘isterse oluşturabilir’ diyor. Bu yaklaşım değişmedikçe gelişme yavaş kalır.”
Yeni “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik” revizyonunun 2026 başında yayımlanmasının beklendiğini de hatırlattı.
“Önleyici tedbir, artık sürdürülebilirlik meselesi”
Anıl Yamaner, konuşmasını şu sözlerle özetliyor:
“Pandemi, savaş veya krizlerden sonra bile küresel tedarik zincirini en fazla kesintiye uğratan olay endüstriyel yangınlardır. Önleyici tedbir sadece güvenlik değil, aynı zamanda sürdürülebilirlik ve rekabet avantajı meselesidir.”
