Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı, sigorta sektörüne yönelik önemli bir uyarıda bulundu. 21 Nisan 2025 tarihli yazıyla; sigorta acenteleri ile brokerlerin gerçekleştirdiği komisyon gelirleri, fatura düzeni ve KDV istisnası uygulamaları detaylandırılarak tüm Türkiye’deki il defterdarlıklarına iletildi.
Yazıda özellikle, bazı sigorta acentelerinin tali acentelik ilişkisi kapsamında belge düzenlemek suretiyle KDV ödemekten kaçındığı, bu durumun Hazine açısından vergi kaybına yol açtığı ve artık bu uygulamaya son verilmesi gerektiği vurgulandı.
Tali Acentelik Artık Geçerli Değil
5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’na göre, "tali acentelik" statüsünün artık yasal bir dayanağı bulunmuyor. Buna rağmen halen bazı sigorta acentelerinin bu yapı üzerinden komisyon aktarımı yaptığı, komisyon gelirlerinin sigorta gider belgesi ile belgelenip KDV ödenmediği tespit edildi.
Gelir İdaresi, bu tür belgelerin usulsüz olduğunu ve yalnızca doğrudan yetkilendirilen sigorta acentelerinin komisyon geliri elde edebileceğini hatırlattı.
Beşten Fazla Acenteyle İşbirliği Yasak
Sigorta şirketlerinin kendi adlarına faaliyet göstermesi için en fazla 5 acente ile işbirliği yapabileceği, aynı ilde bu sınırın aşılmasının ise iyi niyet ve dürüstlük kurallarına aykırı olacağı açıkça belirtildi.
KDV İstisnasında Sınırlar Netleşti
3065 sayılı KDV Kanunu’nun 17/4-e maddesine göre, sigorta şirketleri ile sigorta acenteleri arasındaki işlemler KDV'den istisna. Ancak bu istisna sadece asli aracılık hizmetlerini kapsıyor. Broker, prodüktör veya tali acente gibi yapılar üzerinden alınan hizmetler genel hükümlere tabi olacak ve fatura düzenlenerek KDV hesaplanacak.
Fatura Yerine Komisyon Gider Belgesi Olmaz!
Yazıda, bazı tali acentelerin komisyon gider belgesi düzenleyerek fatura düzenleme yükümlülüğünden kaçtığına dikkat çekildi. Ancak vergi mevzuatına göre bu durum, yalnızca belirli koşullarda mümkündür. Aksi durumlarda fatura düzenlenmesi ve genel oranda KDV hesaplanması zorunludur.
Gelir İdaresi: “İlk İşlemde Beyan Zorunlu”
KDV istisnası kapsamına girmeyen bir işlem söz konusuysa, bu işlem “arzi” (tek seferlik) bile olsa 1 No.lu KDV beyannamesiyle beyan edilmek zorunda olacak.
